Xét nghiệm HIV
1.Định nghĩa
Có thể nói, xét nghiệm HIV là cách duy nhất giúp xác định chắc chắn rằng bạn đã bị nhiễm HIV hay chưa. Những người trong nhóm có nguy cơ cao bị nhiễm HIV nên đi kiểm tra, xét nghiệm HIV thường xuyên hơn.
Nếu bạn đã làm xét nghiệm và nhận được kết quả âm tính với HIV từ hơn một năm trước, nhưng vẫn liên quan đến những hoạt động dưới đây thì bạn nên đến cơ sở y tế xét nghiệm càng sớm càng tốt vì nguy cơ nhiễm vi rút HIV của bạn vẫn rất cao:
- Quan hệ tình dục mà không sử dụng bao cao su.
- Quan hệ tình dục qua đường âm đạo hoặc hậu môn với người bị nhiễm HIV.
- Quan hệ tình dục không lành mạnh với nhiều người khác nhau kể từ lần xét nghiệm HIV cuối cùng.
- Tiêm chích ma túy, dùng chung bơm kim tiêm và các đồ dùng cá nhân với người khác.
- Đã được chẩn đoán hoặc đang được điều trị cho một căn bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
- Được chẩn đoán và điều trị bệnh viêm gan hoặc bệnh lao.
2. Xét nghiệm kháng thể HIV
Xét nghiệm kháng thể là loại xét nghiệm HIV nhanh và có thể thực hiện tại nhà. Xét nghiệm giúp tìm kiếm các kháng thể HIV trong máu hoặc dịch tiết cơ thể.
Để phát hiện HIV sớm hơn, bạn có thể làm xét nghiệm kháng thể thông qua sử dụng máu từ tĩnh mạch thay vì thực hiện các xét nghiệm với mẫu máu hoặc dịch tiết cơ thể.
- Các xét nghiệm trong phòng thí nghiệm hầu như là xét nghiệm kháng nguyên/kháng thể HIV. Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể tiến hành xét nghiệm sàng lọc kháng thể trong phòng thí nghiệm tại cơ sở y tế. Khi thực hiện xét nghiệm, bác sĩ sẽ lấy máu từ tĩnh mạch, sau đó cho vào ống đựng mẫu rồi gửi tới phòng thí nghiệm để phân tích. Bạn sẽ mất khoảng vài ngày để nhận được kết quả xét nghiệm;
- Với xét nghiệm sàng lọc kháng thể nhanh chóng, kết quả thường có sớm hơn (trong khoảng 30 phút, thậm chí ít hơn). Xét nghiệm được thực hiện trong môi trường lâm sàng thông thường, lấy mẫu máu từ ngón tay hoặc dịch miệng;
- Tự kiểm tra kháng thể trong dịch miệng cũng là một cách xét nghiệm HIV cho kết quả nhanh chóng. Bạn chỉ cần tự lấy mẫu dịch tiết cơ thể và kiểm tra bằng bộ dụng cụ y khoa. Sau khoảng 20 phút, bạn sẽ nhận được kết quả. Ưu điểm của xét nghiệm này là có thể thực hiện ngay tại nhà hoặc tại các chương trình sàng lọc HIV trong cộng đồng hay tại các phòng khám.
3. Các mốc xét nghiệm HIV cần lưu ý
Theo các chuyên gia, các mốc quan trọng để xét nghiệm HIV gồm:
- Lần thứ 1: Xét nghiệm ngay sau thời điểm có hành vi nguy cơ lây nhiễm để xác định rằng người bệnh chưa bị nhiễm HIV trước đó.
- Lần thứ 2: Sau khi có hành vi nguy cơ lây nhiễm tối thiểu 1 tháng. Tránh đi xét nghiệm quá sớm bởi đây là lúc cơ thể chưa xuất hiện virus gây bệnh.
- Lần thứ 3: Nếu sau 4 tháng xét nghiệm cho kết quả âm tính, người bệnh nên được xét nghiệm HIV sau 12 tuần từ thời điểm có hành vi nguy cơ.
- Lần thứ 4: Nếu kết quả xét nghiệm HIV sau 12 tuần âm tính, người bệnh nên được xét nghiệm thêm 1 lần cuối là sau 6 tháng kể từ thời điểm có hành vi nguy cơ.